-
chromolić mydło
23.10.202323.10.2023W filmie Wojciecha Marczewskiego „Dreszcze”, którego akcja toczy się w czasach stalinowskich, jest scena, w której uczniowie recytują z pamięci fragmenty „Pana Tadeusza”. Jeden z uczniów nie może sobie przypomnieć tekstu, za co nauczyciel bije go linijką po palcach. Ukarany uczeń wybucha: „Ja chromolę takie mydło! Dzieci się nie bije!” i oburzony wraca do ławki.
Czy jakiekolwiek słowniki rejestrują owo „chromolenie mydła” jako frazeologizm? Jeśli tak, to skąd się on wziął?
-
dekada28.02.201428.02.2014Dzień dobry,
według słownika słowo dekada oznacza „okres dziesięciu dni, tygodni, miesięcy lub lat”. Pytanie dotyczy lat. Czy dekada to tylko lata np. 2001 do 2010 roku? Czy można dekadą nazwać okres od 2004 do 2013 roku? Czy analizują statystyki z lat 2004 do 2013, można wyłonić np. najlepszego sportowca i nadać mu tytuł Sportowca Dekady?
Dziękuję i pozdrawiam. -
etykietalany przecinek9.12.20109.12.2010Dzień dobry!
Chciałabym zapytać, czy po pozdrowieniu kończącym e-maila należy stawiać przecinek, czy lepiej tego nie robić.
Serdecznie pozdrawiam,
Ania
czy może:
Serdecznie pozdrawiam
Ania?
-
fochy20.05.200920.05.2009Szanowni Państwo!
Będę bardzo wdzięczna za wyjaśnienie dotyczące rzeczownika fochy. Rzecz jasna, teoretycznie występuje on tylko w liczbie mnogiej, czy jednak z formy dopełniacza („Nie rób fochów”) nie można by wyciągnąć wniosku, że jest to rzeczownik rodzaju męskiego, czyli ten foch? Bo przecież z pewnością nie ta focha?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam,
Anna Matuszewska -
Hindusi i Indianie1.12.20131.12.2013Przeglądając właśnie słownik angielsko-polski PWN-Oxford, zauważyłem, że mieszkańcy Indii są wciąż wymieniani jako Hindusi, a autochtoniczni Amerykanie widnieją jako Indianie. Czy te nazwy nie powinny być poprawione już dawno temu? Hindus powinien być osobą wyznającą hinduizm, niezależnie od rasy, a Indianinem powinniśmy nazywać człowieka z Indii, z oczywistych powodów. Czy prócz przyzwyczajenia są jakieś powody, by nie wprowadzać takich zmian?
-
Kisiel14.06.200614.06.2006Dzień dobry. Chiałabym się dowiedzieć, czy nazwisko Kisiel jest etymologicznie związane z potrawa i skąd ono pochodzi.
-
Mniejsza połowa
1.01.20231.01.2023Czy można potocznie użyć sformułowania „mniejsza połowa”? Uważam, że tak. Wprawdzie „połowa” w znaczenie algebraicznym oznacza dokładnie 1/2 i obie połowy całości są identyczne – ale w znaczeniu potocznym "połowa" oznacza „mniej więcej 50 proc.”. Np. w zdaniu „Weź sobie połowę makaronu” nikt nie ma na myśli „Weź sobie dokładnie przeliczoną połowę nitek makaronu”, tylko „Weź sobie mniej więcej połowę porcji makaronu”. Jakie jest zdanie Poradni?
-
nauczyciel czy nauczycielka?29.10.200729.10.2007Dzień dobry :)
Robię staż na kolejny stopień awansu nauczycielskiego. Wiem, że już tyle jest „ulg”, jeżeli chodzi o nasz język (z czego tak do końca nie jestem wcale zadowolona), ale pewne słowa brzmią mi w dalszym ciągu jakoś dziwnie. Proszę o poradę. Napiszcie mi proszę, jak powinnam napisać: nauczyciel ubiegający się o… czy nauczycielka ubiegająca się o…? Chodzi – jak się domyślacie – oczywiście o kobietę. Ja jestem za nauczycielką.
Pozdrawiam serdecznie i dziękuję :) -
pasja6.04.20096.04.2009Mam pytanie o słowo pasja, które coraz częściej pojawia się w naszym języku w sensie 'wielkie zamiłowanie do czegoś'. Mimo wszystko jakoś rażą mnie sformułowania typu rozwijać pasję do książek, naszą pasją jest świadczenie usług na najwyższym poziomie itp. Mam wątpliwość, czy to słowo nie jest nadużywane. A może po prostu już do tego stopnia weszło do codziennego języka, że nie razi?
Z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
Zbigniew Szalbot -
różności29.06.200129.06.2001Szanowni Państwo,
Mam kilka pytań:
1. Jaka pisownia jest poprawna: (a) basen (Basen) Morza Śródziemnego czy (b) rejon (Rejon) Pacyfiku?
2. Czy używa się r.żeńskiego od rzeczownika nabywca?
3. Czy można zaczynać zdanie od „Ale…”?
4. Ludzie nie używający (czy nieużywający) produktów danej marki…? Ludzie nie jadający (czy niejadający) płatków…?
Z góry dziękuję za pomoc,
Anna Kobylska